Από τις διατάξεις των παρ. 2 και 5 του άρθρου 102 του Συντάγματος και από τις ειδικότερες αρχές της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας συνάγεται ότι για τη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων από την κεντρική και την περιφερειακή διοίκηση στους ΟΤΑ απαιτείται, πέρα από την προηγούμενη γνώμη των οικείων ΟΤΑ και μεταφορά των αντίστοιχων πόρων, διαφορετικά είναι αδύνατο να διασφαλιστεί η παροχή υπηρεσιών στους πολίτες υπό πραγματικούς όρους.
Στις αρμοδιότητες των ΟΤΑ, μεταξύ άλλων, περιήλθε και η περισυλλογή και εν γένει η μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα και η δημιουργία καταφυγίων ήδη με Ν. 3463/06, χωρίς καμία απολύτως μεταφορά αντίστοιχων πόρων είτε σε προσωπικό είτε σε ουσιαστική οικονομική ενίσχυση. Με το Ν. 4830/2021 (ΦΕΚ 169Α ’/2021) δημιουργήθηκε νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς και θεσπίστηκε το Πρόγραμμα «Άργος».
Οι θεσμοθετημένες χρηματοδοτήσεις για δράσεις προμήθειας τροφών, προμήθειας φαρμακευτικών σκευασμάτων, εμβολίων, δράσεις περίθαλψης, τα τελευταία τρία χρόνια , επί της θητείας μας, δεν ξεπέρασαν τα 36.000,00€ όταν στους προϋπολογισμούς του Δήμου Αλμυρού έχουν εγγραφεί ποσά που συνολικά φθάνουν τα 250.000,00€, τα οποία συνιστούν χρήματα από τα τακτικά έσοδα του Δήμου.
Συγκεκριμένα, από το Σεπτέμβριο του 2019 μέχρι σήμερα για τη διαχείριση αδέσποτων ζώων ο Δήμος έχει λάβει τις εξής χρηματοδοτήσεις:
- Ποσό 8.000€, με την υπ’ αριθ. 61365/ 25-09-2020 Απόφαση Έκτακτης Επιχορήγησης από Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους έτους 2020 προς κάλυψη αναγκών αναφορικά με την προστασία αδέσποτων ζώων συντροφιάς, για τον Δήμο Αλμυρού προμήθεια τροφών για ζώα που διαβιούν στα διοικητικά τους όρια, προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων για ζώα στα διοικητικά τους όρια και λοιπές δαπάνες αποκλειστικά ζώα
- Ποσό 3.139,16€, με το υπ’ αριθ. 30/2779/05-01-2021 Έγγραφο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης μας γνωστοποιήθηκε η ΚΥΑ 2654/356295 (ΦΕΚ 5732/28- 12-202) για δράσεις σίτισης.
- Ποσό 17.400,00€, με την υπ’ αριθ. 90260/23-12-2022 Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, για την υλοποίηση δράσεων διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
- Ποσό 8.200,00€, με την υπ’ αριθ. πρωτ. 90149/27-12-2022 εξεδόθη επιχορήγηση με Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών από το Πρόγραμμα Φιλόδημος Ι, για την προμήθεια εμβολίων και λοιπών φαρμακευτικών ουσιών για τον εμβολιασμό ζώων συντροφιάς και την άμεση περίθαλψή τους σε περίπτωση δηλητηριάσεων», ύψους για τον Δήμο Αλμυρού
- Τέλος, με την υπ’ αριθ. Πρωτ. 7873/2021 Απόφαση της Υπηρεσιακής Γραμματέως του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Δήμος Αλμυρού εντάχθηκε στο Πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ» στο πλαίσιο της Πρόσκλησης Χ «Κατασκευή, Επισκευή, Συντήρηση και Εξοπλισμός εγκαταστάσεων καταφυγίων αδέσποτων ζώων συντροφιάς συνολικού προϋπολογισμού 372.000,00€ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η Πράξη αποτελείται από τα εξής δύο υποέργα: ΥΠΟΕΡΓΟ 1: «Δημιουργία εγκαταστάσεων καταφυγίου αδέσποτων ζώων συντροφιάς» προϋπολογισμού 334.800,00 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) με φορέα υλοποίησης το Δήμο Αλμυρού. ΥΠΟΕΡΓΟ 2: «Προμήθεια εξοπλισμού καταφυγίου αδέσποτων ζώων συντροφιάς» προϋπολογισμού 37.200,00 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) με φορέα υλοποίησης το Δήμο Αλμυρού.
Οι ανωτέρω χρηματοδοτήσεις είναι θεσμοθετημένες και τα κριτήρια απόδοσης συγκεκριμένα.
Η παρούσα Δημοτική Αρχή από την ανάληψη των καθηκόντων έχει προβεί στις παρακάτω ενέργειες:
- Υποβολή Αιτήματος και Ένταξη του Δήμου Αλμυρού στο Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ II για την Κατασκευή Δημοτικού Καταφυγίου Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς 48 θέσεων και Κτηνιατρείου, προϋπολογισμού 372.000,00€, ως αναλυτικά αναφέρεται ανωτέρω. Το έργο βρίσκεται στο στάδιο της δημοπράτησης.
- Σύσταση της Πενταμελούς Επιτροπής Διαχείρισης Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς.
- Ορισμός Υπευθύνου για το Πρόγραμμα Διαχείρισης Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς.
- Αποτελεσματική Διαχείριση περισσότερων από 350 Ζώων Συντροφιάς τα οποία εντοπίστηκαν σε παράνομο ιδιωτικό «κυνοκομείο» που είχε δημιουργηθεί από φιλόζωη της περιοχής. Μετά το θάνατο της ιδιοκτήτριας, με αίτημά μας στην Εισαγγελία Βόλου, μας επετράπη η είσοδος στον ιδιωτικό χώρο για τον έλεγχο, τη στείρωση, τον εμβολιασμό όλων των ζώων συντροφιάς τα οποία αναλάβαμε σε συνεργασία με την Κτηνιατρική Υπηρεσία και την Ένωση Εθελοντών Κτηνιάτρων. Μέχρι σήμερα περίπου 300 ζώα έχουν δοθεί για υιοθεσία. Τα ζώα παρότι βρίσκονταν σε ιδιωτικό χώρο θεωρήθηκαν αδέσποτα και ως αδέσποτα είχαμε υποχρέωση να τα τα διαχειριστούμε
- Τα λιγοστά ποσά των χρηματοδοτήσεων που έχουμε λάβει έχουν ενταχθεί στους αντίστοιχους προϋπολογισμούς του Δήμου Αλμυρού αποκλειστικά σε κωδικούς που αφορούν τη διαχείριση αδέσποτων ζώων, ως οφείλουμε. Φυσικά, τα χρήματα αυτά δεν επαρκούν στο ελάχιστο για την κάλυψη των εξόδων που απαιτούνται. Από το 2020, από ιδία έσοδα, εγγράφονται στους ετήσιους προϋπολογισμούς ποσά που ξεπερνούν τα 70.000€ και φθάνουν έως και τα 115.000€ ανά έτος, τα οποία αφορούν σε συμβάσεις με τους δύο μοναδικούς ιδιώτες κτηνιάτρους της περιοχής για τη φροντίδα, σε συμβάσεις με περισυλλογέα καθώς και στην παροχή τροφής των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
- Υποβολή Αιτήματος στον Ετήσιο Προγραμματισμό Προσλήψεων μίας θέσης ΠΕ Κτηνιάτρου, η οποία και έλαβε έγκριση με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου και πρόκειται να ενταχθεί σε μελλοντική προκήρυξη του ΑΣΕΠ.
- Τροποποίηση Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας Δήμου Αλμυρού η οποία βρίσκεται στο στάδιο αποστολής της για γνωμοδότηση από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο.
- Ψήφιση Στρατηγικού και Επιχειρησιακού προγράμματος Διαχείρισης Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς 2023 από τη 5μελή Επιτροπή.
- Έναρξη Μητρώου Εθελοντών.
- Προετοιμασία Καμπάνιας Ενημέρωσης Πολιτών μέσα από Δελτία Τύπου και Φυλλάδια.
- Συμμετοχή σε Σεμινάριο Εκπαίδευσης Υπαλλήλων και Στελεχών του Δήμου Αλμυρού από την Ακαδημία Zero Stray Academy
Σε όλα τα παραπάνω ο Δήμος έχει προβεί διαθέτοντας μόνο μία υπάλληλο στο Αρμόδιο Αυτοτελές Τμήμα Τοπικής και Οικονομικής Ανάπτυξης ενώ στην περιοχή υφίσταται ένα μοναδικό φιλοζωικό σωματείο, το οποίο λειτουργεί με ελάχιστα μέλη που μπορούν να παρέχουν βοήθεια κυρίως στον τομέα της σίτισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
Με πρόσφατη απόφαση της Πενταμελούς Επιτροπής ορίστηκαν συγκεκριμένα σημεία παροχής τροφής και νερού περιφερειακά του Δήμου, ώστε να γίνει μία συνολική προσπάθεια απομάκρυνσης των ζώων από τον αστικό ιστό.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η περιφορά των ζώων στους δημόσιους χώρους δεν απαγορεύεται. Αντιθέτως, επιβάλλεται τα ζώα αφού περισυλλεχθούν, ελεγχθούν για την ηλεκτρονική σήμανση, φροντιστούν και στειρωθούν να επιστρέφουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες τα αδέσποτα ζώα είναι «πολίτες μας» και δεν έχουμε το δικαίωμα να τα «φυλακίζουμε». Η δε επιθετικότητα ενός σκύλου κρίνεται υπό τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος και δεν μπορεί να θεωρούνται όλα τα ζώα επιθετικά ανεξαρτήτως αυτών των προϋποθέσεων.
Η Δημοτική αρχή δεν αδιαφορεί, δεν απουσιάζει και δεν κρύβεται. Είναι παρούσα, αγωνίζεται καθημερινά να λάβει όλα τα μέτρα και να ανταποκριθεί στο πλήθος των αρμοδιοτήτων και στην εξυπηρέτηση των πολιτών σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, αναγνωρίζουμε τα προβλήματα.
Επιθυμούμε οι πολίτες να παρακολουθούν τις δράσεις μας και καλούμε όλους να συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειές μας.
Ως Δημοτική Αρχή και ως άνθρωποι παραμένουμε στο πλευρό της μητέρας που αισθάνθηκε φόβο και δεν θα επιτρέψουμε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα να αλλοιωθεί ως προς την ουσία του. Η ουσία, την οποία οφείλουμε όλοι να προσέξουμε και να υπερασπιστούμε είναι η ευθύνη όλων μας για την εξασφάλιση της ευζωίας των ζώων (δεσποζόμενων και αδέσποτων) ώστε να αποφεύγονται τέτοια φαινόμενα και κυρίως η προτροπή στους πολίτες για υιοθεσία, αναδοχή ή σήμανση και στείρωση των δεσποζόντων ζώων συντροφιάς τους, η αποτροπή της εγκατάλειψης τους και κακοποίησης τους. Αυτές είναι οι θεμελιώδεις αρχές επίλυσης ενός τόσο σημαντικού φαινομένου και αυτές οφείλουμε να προάγουμε όσοι έχουμε δημόσιο λόγο.